Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013

Εκπαίδευση χωρίς Παιδεία.Αυτό θέλουμε;

Dimitris Tsirigotis: Εκπαίδευση χωρίς Παιδεία.Αυτό θέλουμε; .Του Δ.Τσιρ...: Εκπαίδευση χωρίς Παιδεία .Αυτό θέλουμε; .Του Δ.Τσιριγώτη Η παιδεία είναι η διαδικασία κτισίματος μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας ...

Πέμπτη 29 Αυγούστου 2013

Ανοιχτή επιστολή στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων

κύριο Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο

Κύριε Υπουργέ,

στο βιογραφικό σας αναφέρετε ότι έχετε μία κόρη. Δεν αναφέρεται η ηλικία της, γι’ αυτό επιτρέψτε μου να υποθέσω, ας την πούμε υπόθεση εργασίας, ότι η κόρη σας είναι μαθήτρια στο ελληνικό σχολείο.

Επιτρέψτε μου να σας δώσω μερικές συμβουλές για την κόρη σας, ως ένας εκπαιδευτικός που μέχρι τώρα έχω προβληματιστεί για την Παιδεία και έχω προσπαθήσει να επηρεάσω θετικά τους μαθητές μου στο μάθημα της Πληροφορικής που διδάσκω, ή σε άλλες δράσεις στο σχολείο, είτε να βάλω κάποιο μικρό λιθαράκι σε Πανελλαδικό επίπεδο (Έχω συμμετάσχει σε δύο ομάδες συγγραφής του σχολικού βιβλίου Πληροφορικής Γυμνασίου, πρώτη έκδοση 2000 και 2007, και σε μία ομάδα δημιουργίας εκπαιδευτικού λογισμικού για την Πληροφορική, ΠΙ 2000. Όλες οι συμμετοχές ήταν μετά από πανελλήνιο διαγωνισμό, από το ΠΙ).

Γνωρίζετε πολύ καλά, σαν καθηγητής που είστε και εσείς, ότι η μάθηση δεν πετυχαίνεται ούτε με τις εξετάσεις, αλλά ούτε και μέσα σε ένα κλίμα ψυχολογικής πίεσης στους μαθητές.

Πολλοί παιδαγωγοί λένε ότι η μάθηση συντελείται σε μεγάλο βαθμό μέσω της εμπειρίας: προσπαθώ – αποτυγχάνω – ξαναπροσπαθώ χωρίς ενοχές ότι θα κάνω λάθος – μέχρι να φτάσω το στόχο μου (Δεν είναι ο σκοπός μου να αναφέρω τη βιβλιογραφία πάνω στο θέμα, γιατί η επιστολή μου δεν έχει επιστημονικό σκοπό).

Θυμηθείτε την κόρη σας μικρή στην προσπάθειά της να χτίσει ένα μικρό σπιτάκι με τουβλάκια για τις κούκλες της: προσπαθούσε, ξαναπροσπαθούσε, έπεφταν τα τουβλάκια, συνέχιζε όμως και στο τέλος τα κατάφερνε. Πόση χαρά της έδινε αυτό! Και την επόμενη φορά το έφτιαχνε καλύτερο και πολύ πιο εύκολα.

Τόσο απλό είναι το να μαθαίνουμε. Αρκεί να έχουμε το ενδιαφέρον ή να μας κεντρίσει κάποιος το ενδιαφέρον. Να προσπαθούμε ξανά και ξανά, βλέποντας με τα ίδια μας τα μάτια (ή γενικότερα με την παρατήρησή μας) την αποτυχία μας, χωρίς όμως αυτή να έχει μας αποθαρρύνει, και να συνεχίζουμε μέχρι να τα καταφέρουμε.

Στην ανατροφοδότηση αυτή σημαντικό ρόλο παίζει ο καθηγητής με τις γραπτές αξιολογήσεις (τεστ-διαγωνίσματα) ή ακόμα και με τις προφορικές.

Απαραίτητη η αξιολόγηση αν και δεν μπορεί να επιτελέσει τον πλήρη ρόλο της μια και η κάθε αξιολόγηση έχει αναπόσπαστα σύνδεση με το βαθμό του μαθήματος.

Κι αυτό γιατί η βαθμολογία από μόνη της δεν βοηθάει στο να επιτελέσει η αξιολόγηση του καθηγητή την ανατροφοδότηση, καθώς και να εμπνεύσει στο μαθητή τη διάθεση να προσπαθήσει ξανά και ξανά μέχρι να τα καταφέρει.

Μήπως κάποια μαθήματα θα μπορούσαν να ξεπεράσουν αυτόν τον άχαρο ρόλο; Και βέβαια:
Η Μουσική,
Η Φυσική Αγωγή γενικότερα (αλλά και Χορός πιο συγκεκριμένα)
Τα Καλλιτεχνικά,
Οι εργασίες στην Τεχνολογία και
Η Πληροφορική

Στη Μουσική ακούς αυτό που παίζεις, ξέρεις αν είναι λάθος ή σωστό. Και έχεις τη δυνατότητα να προσπαθήσεις πολλές φορές μέχρι να τα καταφέρεις.
Στη Φυσική Αγωγή μπορείς με την κατάλληλη γυμναστική ή επανάληψη (στο χορό) να καλυτερεύσεις, κάτι που είναι ολοφάνερο από τις επιδόσεις που πετυχαίνει κάποιος.
Στα Καλλιτεχνικά το έργο είναι μπροστά σου, βλέπεις με τα μάτια σου το αποτέλεσμα, διαπιστώνεις τα λάθη σου και προσπαθείς πάλι όσες φορές θέλεις.
Οι κατασκευές στην Α΄ τάξη της Τεχνολογίας ή και η συνθετική εργασία στη Β τάξη δίνουν επίσης αυτή τη δυνατότητα.
Και τέλος η Πληροφορική, που επειδή είναι το μάθημά μου, μπορώ να γράψω περισσότερα γι αυτό.

Στην Πληροφορική, μια θετική επιστήμη όπως τα Μαθηματικά, η Φυσική, η Χημεία και η Βιολογία, έχεις ένα πειραματικό εργαλείο με ένα κόστος της τάξης των 500 €. Μπορείς να δοκιμάσεις, να πειραματιστείς, να προσπαθήσεις, να σκεφτείς να ξαναπροσπαθήσεις και να ξέρεις εσύ ο μαθητής πότε κάτι είναι σωστό και πότε λάθος. Δεν χρειάζεται ο καθηγητής σε αυτό, παρά μόνο για να σε καθοδηγήσει σε περίπτωση που δεν βρίσκεις το επιθυμητό. Κανένα ατύχημα ή ζημιά από λάθος πείραμα. Ο κάθε μαθητής γίνεται πειραματικός επιστήμονας – ερευνητής και πολλές φορές μπορεί να κατασκευάσει κάτι που είναι πολύ καλύτερο από αυτό που του είχε ζητηθεί. Το τέλειο εργαλείο για μάθηση! Με τον ίδιο τρόπο που μαθαίνουν τα παιδιά στις πρωτόγονες κοινωνίες, στις οποίες δεν υπάρχει κανένα σχολείο, δυτικού τύπου.

Διευκρινίζω όταν αναφέρομαι στην Πληροφορική Επιστήμη δεν μιλάω για δεξιότητες στην Πληροφορική (ΤΠΕ). Αυτές είναι απαραίτητες μεν, αλλά όχι σημαντικές για την ανάπτυξη του μυαλού του κάθε μαθητή και την ανάπτυξη της ικανότητας για μάθηση. Και προς Θεού μην βάλετε την κόρη σας να δώσει εξετάσεις για να αποκτήσει τα περίφημα πτυχία για τις δεξιότητες στις ΤΠΕ, που τόσο διαφημίζονται. Οι δεξιότητες αυτές είναι προσωρινές, αν δεν επαναλαμβάνονται τακτικά, μηδαμινής σημασίας, μια και τα πακέτα λογισμικού αλλάζουν κάθε 2-4 χρόνια. Πώς ακούγεται άραγε αν κάποιος έχει πάρει το πτυχίο δεξιότητας στο MS Office 1995, ενώ έχει βγει ήδη η έκδοση 2013; Ακόμα και οι ιδιωτικές σχολές έχουν μείνει 6 χρόνια πίσω, διδάσκοντας οι πιο πολλές την έκδοση 2007. Ας μην χάσει η κόρη σας το χρόνο της με αυτά. Ένας φίλος μου που μένει μόνιμα στη Νέα Υόρκη και έχει μία κόρη 12 χρονών, δεν έχει ακούσει να πηγαίνει κανένας μαθητής να πάρει κάποιο αντίστοιχο πτυχίο!

Συνοψίζοντας:

· Δώστε στην κόρη σας μουσική παιδεία. Η μουσική βοηθάει στη δημιουργική λειτουργία του μυαλού μας.
· Κάντε την να αποκτήσει έλεγχο των κινήσεών της και καλή σχέση της με τοσώμα της. Να το σέβεται και να το αγαπά.
· Δώστε της ερεθίσματα να κάνει στοχευμένες κατασκευές.
· Αλλά και ελεύθερες κατασκευές, χρησιμοποιώντας χρώματα ή υλικά που αναπτύσσουν τη δημιουργικότητα του δεξιού μέρους του εγκεφάλου.
· Και τελειώνοντας εισαγάγετέ την στην αλγοριθμική σκέψη με το εργαλείο του προγραμματισμού. Όχι τόσο για να γίνει προγραμματίστρια, αλλά για να μάθει με συγκεκριμένα εργαλεία να δημιουργεί ομαδοποιεί και καταγράφει κατάλληλες εντολές, αλλά και δομές αλγοριθμικής σκέψης για να πετύχει συγκεκριμένο έργο. Η αλγοριθμική σκέψη αναπτύσσει τη μαθηματική και λογική σκέψη και βοηθάει στην οργάνωση της σκέψης σε οποιοδήποτε επιστημονικό ή καθημερινό πρόβλημα παρουσιαστεί στη ζωή. Με μία πρόταση: «Η αλγοριθμική σκέψη είναι ένα από τα καλύτερα εργαλεία για να μάθει ένας μαθητής να σκέφτεται.»

Και ένα τελευταίο: προστατέψτε την από τις πολλές ψυχοφθόρες εξετάσεις. Το καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα στον κόσμο, το Φινλανδικό, έχει ενσωματώσει αυτή την πρακτική και εισάγει τους μαθητές στην διαδικασία των γραπτών εξετάσεων, όταν αυτές έχουν πραγματικά νόημα.

Σας ευχαριστώ για την ανάγνωση

Χρίστος Μαβόγλου

Καθηγητής Πληροφορικής στο Γυμνάσιο Ερέτριας, Ευβοίας

Υ.Σ. Κύριε Αρβανιτόπουλε, αν η κόρη σας έχει τελειώσει το σχολείο, σας παρακαλώ δείτε τα υπόλοιπα παιδιά στο ελληνικό σχολείο σαν δικά σας παιδιά.

Κυριακή 2 Ιουνίου 2013

Ενα Αλλιωτικο Σχολειο

Mια πολυ σημαντικη πρωτοβουλια για την ελευθεριακη παιδεια που παιρνει "σαρκα και οστα' στη βορειο ελλαδα. Αναμενουμε την εξελιξη!

Παρασκευή 17 Μαΐου 2013

... ένα όραμα για αληθινή Παιδεία ...

Ο καθορισμός της έννοιας, του περιεχομένου, των δομών αλλά κυρίως της φιλοσοφίας που πρέπει να διέπουν την Παιδεία μέσα σε μια αμεσοδημοκρατική κοινωνία δεν είναι εύκολο εγχείρημα.

Η Παιδεία δεν μπορεί παρά να αποτελεί θεμέλιο λίθο στην κοινωνία του αύριο και ως τέτοια οφείλει να αντιμετωπιστεί από όλους: με σεβασμό αλλά και με ιδιαίτερο σχεδιασμό κάνοντας παρεμβάσεις στο τώρα με ορίζοντα τον μελλοντικό άνθρωπο.

Πώς να λειτουργήσει με αμεσοδημοκρατικούς όρους μια ολόκληρη κοινωνία (τοπική – ευρύτερη – παγκόσμια), αν τα άτομα που την απαρτίζουν δεν έχουν κάνει κτήμα τους τις βασικές αρχές της, αν δεν τους έχει δοθεί ποτέ η ευκαιρία να αναπτύξουν ελεύθερες, ολοκληρωμένες, υγιείς, αυτόνομες προσωπικότητες, αν δεν έχουν αυτοσεβασμό και ενσυναίσθηση;

Δυστυχώς, οι αξίες, οι δομές και οι μηχανισμοί που έχουν αναπτυχθεί για να υπηρετήσουν το υπάρχον σύστημα του υπερκαταναλωτισμού και του ανταγωνισμού στην ελεύθερη αγορά είναι στοιχεία βαθιά ριζωμένα στις αντιλήψεις γενεών ολόκληρων και θα ήταν ουτοπικό να σκεφτεί κανείς πως μπορούν να εξαλειφθούν εν μία νυκτί.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η ΠΑΙΔΕΙΑ θα πρέπει να θέσει ένα και μόνο στόχο: τον ΑΝΘΡΩΠΟ. Τον άνθρωπο που θα είναι απαλλαγμένος από μια κοινωνία που κυριαρχεί η λογική της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και της καταστροφικής εκμετάλλευσης της φύσης, τον άνθρωπο που θα είναι λυτρωμένος από τις ψυχοκοινωνικές στρεβλώσεις του σήμερα, τον άνθρωπο που θα είναι ελεύθερος να συμβιώσει, να συνδιαλαγεί, να συνδιαμορφώσει, να συναποφασίσει, να αναλάβει ευθύνες και να κάνει χρήση δικαιωμάτων ισότιμα στην κοινωνία του αύριο.

Η Παιδεία στοχεύει στο άτομο ως ΟΛΟΝ (ψυχή-συναίσθημα, σώμα, πνεύμα-νόηση), ενθαρρύνει και σέβεται τη διαφορετικότητα, τους ατομικούς ρυθμούς και ικανότητες του καθενός, σε πολλές περιπτώσεις είναι εξατομικευμένη ανάλογα με τις ανάγκες αλλά ταυτόχρονα και συνεργατική όταν οι στόχοι το απαιτούν.

Η Παιδεία σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζεται με την κατάρτιση και την εξειδίκευση. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν επιμέρους κλάδους της εκπαίδευσης και υλοποιούνται ή ακολουθούνται μόνον όταν το άτομο έχει την ωριμότητα να γνωρίζει σε βάθος τις ιδιαίτερες κλίσεις και ταλέντα του, απαλλαγμένο από τον ψυχαναγκασμό του βιοπορισμού. Με αυτή την έννοια, η παιδεία είναι δυνατόν να αποτελεί μια εν εξελίξει διαδικασία που μπορεί και προτείνεται να διαρκεί σε ολόκληρη τη ζωή του ανθρώπου ελεύθερα και αυτόβουλα.

Η Παιδεία εμπεριέχει αυτοαξιολόγηση. Μέσα από αυτή τη διαδικασία το άτομο ωριμάζει και ενθαρρύνεται στην κατεύθυνση της αυτοβελτίωσης. Επ’ ουδενί η αυτοαξιολόγηση δεν πρέπει να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα ή την έννοια του αποκλεισμού. Δημοκρατικές διαδικασίες αυτοαξιολόγησης σε επίπεδο ομάδας θα μπορούσαν να βοηθήσουν ως προς αυτή την κατεύθυνση.

Η Παιδεία θέτει τις βάσεις στη δημιουργία σκεπτόμενων ανθρώπων με κριτική σκέψη (σύνθεση, ανάλυση, παρατήρηση, πείραμα, κλπ) που έχουν τη δυνατότητα της αμφισβήτησης της υπάρχουσας γνώσης, για να θέσουν τα θεμέλια για τη νέα γνώση.

Δίνει την ευκαιρία συμμετοχής σε αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες από μικρή ηλικία, ώστε το άτομο να μαθαίνει έμπρακτα (βιωματικά) ποια είναι η δική του μοναδική συμβολή στο σύνολο, να του δίνεται συνεχώς η δυνατότητα να φτάσει στο προσωπικό του αποκορύφωμα δυναμικής και να το υπερβαίνει ανάλογα με τις ατομικές του ανάγκες αλλά και τις ανάγκες του συνόλου.

Αυτό επιτυγχάνεται όταν το άτομο έχει συναίσθηση της αυταξίας του χωρίς εγωισμούς και την αποδοχή από τον περίγυρό του, πράγμα που το οδηγεί χωρίς καμία έξωθεν επιβολή στην επιθυμία για προσφορά στο σύνολο.

Στην Παιδεία έχουν ελεύθερη, δημόσια και δωρεάν πρόσβαση όλοι ανεξαιρέτως. Είναι ευθύνη και πρωταρχικό καθήκον ολόκληρης της κοινότητας να το εξασφαλίσει αυτό.

Τα σχολεία όλων των επιπέδων είναι αυτόνομα, αυτοδιαχειριζόμενα και ανήκουν στο σύνολο της κοινότητας. Οι εμπλεκόμενοι φορείς (μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς, εκπρόσωποι κοινότητας ή λαϊκή συνέλευση κοινότητας) έχουν την ευθύνη για τη λειτουργία τους και οι αποφάσεις λαμβάνονται με αμεσοδημοκρατικό τρόπο.

Τα σχολεία έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν τα μέσα, τις εκπαιδευτικές διαδικασίες και τα προγράμματα σπουδών ανάλογα με τις ανάγκες τους και αυτές της κοινότητας, ακολουθούν όμως και δεν έρχονται σε αντιπαράθεση με τις γενικές αρχές, τις αξίες και τους στόχους που έχει ορίσει το σύνολο της κοινωνίας για αυτά και την παιδεία γενικότερα.

Η Παιδεία είναι εργαλείο στην υπηρεσία του ανθρώπου και του συνόλου της κοινωνίας και ως τέτοιο εξελίσσεται ανάλογα με τις ανάγκες της εποχής χωρίς να παραβιάζονται οι θεμελιώδεις της αρχές και η φιλοσοφική της θεώρηση.

Τέλος, στην παρούσα κατάσταση ιδιαίτερη σημασία έχει η εκπαίδευση ενηλίκων πάνω στις βασικές αρχές, τους όρους, τις έννοιες και την πρακτική της Άμεσης Δημοκρατίας.

Δεδομένου ότι ο σημερινός άνθρωπος ουσιαστικά δεν γνωρίζει πώς να λειτουργεί ως πολίτης υπεύθυνος για τη ζωή του και την πορεία της κοινωνίας και του πλανήτη, κρίνεται απαραίτητο να δημιουργηθούν εκπαιδευτικές δομές που θα εξυπηρετήσουν αυτό το σκοπό.

Αυτό ίσως είναι και το πιο δύσκολο εγχείρημα για όλους μας, αφού έχουμε κι εμείς οι ίδιοι ‘τσιμεντωθεί’ μέσα σε εγωιστικές, πολλές φορές κακόβουλες πρακτικές και καλούμαστε να απεμπολήσουμε οτιδήποτε γνωρίζουμε μέχρι τώρα.

Σ’ αυτή την προσπάθεια γινόμαστε όλοι μαθητές και ταυτόχρονα δάσκαλοι. Όμως το βήμα αυτό είναι καθοριστικής σημασίας αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά και να μη μείνουμε σε ουτοπιστικές θεωρίες. Τα πράγματα θα είναι πιο εύκολα για τις επόμενες γενιές – και σε αυτές θα πρέπει να στοχεύουμε – αν εμείς χαράξουμε το μονοπάτι ώστε να μπορέσουν να το πλατύνουν, να το διαμορφώσουν και να το εξελίξουν σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας.

Μια παροιμία λέει: « Τα καινούρια κρασιά θέλουν και καινούρια ασκιά». Εμείς που φέρουμε τα ‘παλιά ασκιά’ οφείλουμε να τα ‘απολυμάνουμε’ όσο γίνεται καλύτερα, για να υποδεχτούν τις αμεσοδημοκρατικές ιδέες ώστε να μπουν σε εφαρμογή.

Λαϊκή Συνέλευση Κέρκυρας
Πλατείας Αξιοπρέπειας, Νοέμβρης 2011

Τρίτη 30 Απριλίου 2013

Ενας διάλογος...

Την ώρα που το Υπουργείο Παιδείας ζητά από τις Διευθύνσεις Β/θμιας και τους διευθυντές των σχολείων να στείλουν καταστάσεις με το ωράριο των καθηγητών επαυξημένο κατά ένα δίωρο, που τα φροντιστήρια πανελλαδικά αγχώνουν τους μαθητές περισσότερο (λες και δεν τους έφτανε το άγχος των Πανελληνίων...), που η μείωση του μισθού μας έχει φέρει σε απελπισία συναδέλφους που έχουν αναγκαστεί να ζουν με νοίκι μακριά από τις εστίες τους και να μην μπορούν να τα φέρουν βόλτα, στη Φινλανδία τα παρακάτω που αξίζει να τα διαβάσετε:
Η υπερβολική δόση εκπαίδευσης βλάπτει σοβαρά τους έλληνες μαθητές.

Αναρτήθηκε από τον/την olympiada στο Απριλίου 26, 2013


Tου Δ.Τσιριγώτη

Ο παρακάτω διάλογος διαδραματίζεται μεταξύ δύο καθηγητών (φυσικών).Ο ένας είναι ο Φιλανδός Έρικ Κέκονεν και ο άλλος ο Έλληνας Δημήτρης Αλεξάνδρου. Αφορμή για το διάλογο αυτό είναι η πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ που χαρακτηρίζει τους Έλληνες μαθητές ως σκληρά εργαζόμενους αλλά με μειωμένη επίδοση ,κυρίως σε θέματα που απαιτούν εμβάθυνση και κριτική σκέψη. Από την άλλη αναδεικνύει τους Φιλανδούς μαθητές ως εκείνους με την μεγαλύτερη επίδοση και κριτική ικανότητα.

Έρικ : «Καταρχάς να πούμε για τους μαθητές. Στη Φινλανδία οι μαθητές ξεκινάνε το
σχολείο στα 7 τους χρόνια .Δεν δίνουν εξετάσεις μέχρι να γίνουν 16 ετών .Παρόλα αυτά γράφουν συχνά διαγνωστικά τεστ που έχουν σκοπό να διαπιστωθούν οι τυχόν αδυναμίες του κάθε μαθητή .Αν υπάρχουν τέτοιες τότε ο μαθητής λαμβάνει εξατομικευμένη ενισχυτική διδασκαλία μέσα στο σχολείο του. Το 30 % των μαθητών κάνει ενισχυτική διδασκαλία. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των μαθητών είναι μικρός λόγω της έλλειψης του βαθμού και των πολλών εξετάσεων. Φανταστείτε ότι στα διαγνωστικά τεστ δεν υπάρχει επιτήρηση καθηγητή και δεν τολμάει κανείς να αντιγράψει γιατί θεωρείται η μεγαλύτερη ντροπή.

Δημήτρης : «Σοβαρά μιλάς ;Στην Ελλάδα αντίθετα ο βαθμός και οι εξετάσεις είναι η ιπποδύναμη της επίδοσης και όλου του εκπαιδευτικού συστήματος γενικότερα ,κάτι που καλλιεργείται από όλους τους παράγοντες της σχολικής ζωής (εκπαιδευτικά προγράμματα ,εκπαιδευτικούς, γονείς, φροντιστήρια ).»

Έρικ : «Τι είναι frontistiria Δημήτρη ; »

Δημήτρης : «Κάτι σαν την δική σας ενισχυτική διδασκαλία ,μόνο που είναι επί πληρωμή και είναι για όλους τους μαθητές και κυρίως για τους καλούς. »

Έρικ : «Κάνουν και οι καλοί ενισχυτική ; Αφού είναι ήδη καλοί .Δεν σου κρύβω ότι μου ακούγεται κάπως περίεργο. Γιατί δεν βάζουνε τους καθηγητές που δουλεύουν στα φροντιστήρια να κάνουν ενισχυτική στο δημόσιο σχολείο ;Αλλά μόνο στους μαθητές που το έχουν ανάγκη .Αλήθεια πόσα παιδιά έχετε σε κάθε τμήμα στο σχολείο ; »

Δημήτρης : «Στην Ελλάδα ο μέγιστος αριθμός των μαθητών ανά τμήμα είναι 27 με τάση αύξησης . »

Έρικ : «Σοβαρά; Μου φαίνεται αδιανόητο να μπορώ να κάνω καλό μάθημα σε 27 μαθητές .
Στη Φινλανδία ο μέγιστος αριθμός των μαθητών ανά τμήμα είναι 16. »

Δημήτρης : «Πες μου Έρικ για την εικόνα και το πνεύμα της εκπαίδευσης στη χώρα σας. »

Έρικ : « Ένα πολύ σημαντικό γεγονός είναι το αίσθημα ισότητας από το οποίο διαπνέεται όλο το εκπαιδευτικό σύστημα . Όλα τα σχολεία είναι δημόσια ,ιδιωτικά δεν επιτρέπονται. Επίσης όλα τα δημόσια είναι ισότιμα μεταξύ τους. Τα παιδιά ανεξαρτήτως των ικανοτήτων τους φοιτούν στα ίδια τμήματα. Δεν υπάρχουν ομογενή ως προς την επίδοση τμήματα. Στο ίδιο σχολείο που φοιτά το παιδί του πιο πλούσιου Φιλανδού φοιτά και το παιδί του πιο φτωχού. Δεν υπάρχει εκπαίδευση διαφορετικών ταχυτήτων .Τα παιδιά από πολύ μικρά διδάσκονται επισταμένα την αξία της ισότητας ,της διαφορετικότητας και της αλληλεγγύης. Μάλιστα οι πιο καλοί μαθητές βοηθούν τους αδύναμους μαθητές ή αυτούς που έχουν κινητικά προβλήματα. Φαινόμενα bullying (σχολικού εκφοβισμού )είναι άγνωστα σε εμάς .Για εμάς που είμαστε μικρή χώρα δεν περισσεύει κανείς ,όλοι μπορούν να γίνουν χρήσιμοι για τη χώρα τους.
Βασική γραμμή των κυβερνώντων είναι να έχουν όλοι οι μαθητές πραγματικά ίσες ευκαιρίες μάθησης».

Δημήτρης : «Στην Ελλάδα ,αντιθέτως, η εκπαίδευση είναι ταξική .Μάλιστα η ίδια η αναπαραγωγή της άρχουσας τάξης γίνεται μέσω της ακριβής ιδιωτικής εκπαίδευσης (ιδιωτικά σχολεία ) που οδηγεί κατευθείαν σε καλά πανεπιστήμια του εξωτερικού και αργότερα στις ακριβοπληρωμένες θέσεις. Και το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής :Πώς ένας έλληνας πολιτικός ή μεγαλοδημοσιογράφος θα υπερασπιστεί τη δωρεάν δημόσια παιδεία όταν δεν αφορά τα δικά του παιδιά αφού αυτά είναι για αλλού προορισμένα;
Εν τω μεταξύ όσοι είναι οι υπουργοί Παιδείας που έχουν περάσει από την Ελλάδα άλλες τόσες είναι και οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις μεταρρύθμιση Κοντογιαννόπουλου, μεταρρύθμιση Αρσένη, Ευθυμίου , Γιαννάκου ).
Όλες βέβαια αυτές οι μεταρρυθμίσεις ήταν κατά βάθος μια αλλαγή του εξεταστικού συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.(οι δέσμες γίνανε κατευθύνσεις των 9 εξεταζομένων μαθημάτων μετά των 6 και τώρα από ότι φαίνεται πάμε ξανά για δέσμες). Δηλαδή έπιαναν να λύσουν το πρόβλημα ξεκινώντας από το τέλος. Συνολική πρόταση για τη Παιδεία δεν έχουμε ακούσει ποτέ σε αυτή τη χώρα. Μάλιστα κάθε νέα ηγεσία του Υπουργείου παιδείας φέρνει σαν παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσουμε το δικό σας εκπαιδευτικό σύστημα . Όμως καμία κουβέντα για τη ταμπακιέρα και για το λογαριασμό. Από ότι ξέρω ,η Φινλανδία, διαθέτει για την εκπαίδευση ποσοστό 7,2 % του ΑΕΠ ενώ η Ελλάδα μόλις το 2,1 %.Αυτό ,νομίζω, λέει πολλά.
Αλήθεια Έρικ ποιος είναι ο ρόλος των εκπαιδευτικών στη Φινλανδία γιατί ξέρεις ακούμε διάφορα αλλά μας φαίνονται απίστευτα ; »

Έρικ : «Οι εκπαιδευτικοί στη Φινλανδία χαίρουν εξαιρετικής κοινωνικής αποδοχής εξαιτίας της αναγνώρισης του σημαντικού ρόλου που παίζουν στη πρόοδο της χώρας. Οι μισθοί είναι ικανοποιητικοί .Ο νεοδιόριστος Φιλανδός εκπαιδευτικός αμείβεται με 26.000 ευρώ το χρόνο. Στη Φινλανδία διδάσκουν 4 ώρες το πολύ την ημέρα και τους δίνονται κίνητρα για την απόκτηση μεταπτυχιακού φυσικά με κρατική δαπάνη. Δεν έχουν καμία επιπλέον διοικητική εργασία ώστε να είναι αφοσιωμένοι στο μάθημά τους .Το μόνο extra που κάνουν είναι 2 ώρες τη εβδομάδα ένα είδος επιμόρφωσης που το λέμε ‘’επαγγελματική βελτίωση’’ και είναι πραγματικά πολύ χρήσιμο. Στη Φιλανδία υπάρχουν 100.000 εκπαιδευτικοί σε μια χώρα με πληθυσμό 5 εκατομμυρίων . Είναι κεντρική κρατική γραμμή οι εκπαιδευτικοί να θεωρούνται ως εκείνοι που θα διαδραματίσουν το πιο σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη όλης της χώρας. Η Φινλανδία επένδυσε στην εκπαίδευση και στους εκπαιδευτικούς και κέρδισε .Εγώ Δημήτρη είμαι πολύ χαρούμενος που η κυβέρνηση και όλος ο κόσμος μου δείχνει τεράστια αποδοχή , θαυμασμό και αξία .Ξέρουμε πολύ καλά και οι δύο ότι η δουλειά μας είναι τρομερά απαιτητική ,όχι λόγω του χρόνου που απαιτείται αλλά λόγω της έντασης και της ευθύνης. Δεν ξέρω αν θα άντεχα αν δεν είχα αυτή τη στήριξη που σου περιγράφω. Ο βασικός άξονας που εκφράζεται από το υπουργείο Παιδείας είναι ο εξής :Οι εκπαιδευτικοί αποδίδουν όταν χαίρουν επαγγελματικής εκτίμησης και αυτονομίας στις τάξεις τους »

Δημήτρης : «Ομολογώ Έρικ ότι ζηλεύω με αυτά που ακούω. Στην Ελλάδα η απαξίωση των εκπαιδευτικών είναι απίστευτη .Και η απαξίωση που μας πονάει πιο πολύ δεν είναι η οικονομική ,όσο η ηθική. Και ο κύριος υπεύθυνος για αυτή την εκστρατεία απαξίωσης είναι οι κρατικοί παράγοντες και τα ΜΜΕ. Ο νεοδιόριστος Έλληνας εκπαιδευτικός αμείβεται με 7.000 ευρώ το χρόνο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της απογραφής έχουμε 151.000 εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων στην Ελλάδα με πληθυσμό παραπάνω από το διπλάσιο από αυτόν της Φινλανδίας. Παρόλα αυτά υπάρχει διάχυτη η γνώμη ότι είμαστε υπερβολικά πολλοί ενώ εμείς ξέρουμε ότι έχουμε ακόμα μεγάλα κενά .Η λάσπη που εξαπολύεται πάνω μας(με σύνθημα που δόθηκε από τους πολιτικούς μας) από το σύνολο πλέον της ελληνικής κοινωνίας δεν αντέχεται. Και για πόσο ακόμα εμείς θα κρατάμε με αυταπάρνηση τις κολόνες του υπό κατάρρευση εκπαιδευτικού συστήματος ;Αρχίζω και σκέφτομαι φίλε Έρικ μήπως και αυτός είναι ο πραγματικός στόχος της των κυβερνώντων ;Να εξουθενώσουν και τους τελευταίους στυλοβάτες εκπαιδευτικούς ώστε το σάπιο οικοδόμημα της δημόσιας εκπαίδευσης να καταρρεύσει τελείως .Και μετά να έρθει η ανοικοδόμηση .Θα έρθει η αγορά ,θα έρθουν τα δίδακτρα ,θα έρθουν οι σπόνσορες και οι ιδιωτικοποιήσεις. Με συγχωρείς φίλε Έρικ που είμαι τόσο ταραγμένος αλλά ένιωσα πολύ αδικημένος σε σχέση με τους Φιλανδούς συνάδελφους μου. Βέβαια μπορείς εύκολα να καταλάβεις ότι παρά την απαξίωση που υφίσταμαι ,η αξία που δίνω στη δουλειά μου δεν έχει μειωθεί ούτε στο ελάχιστο. Φοράω ,κάθε μέρα , το καλύτερό μου χαμόγελο και τα δίνω όλα. »

Έρικ : «Σε καταλαβαίνω απόλυτα . Εγώ στη θέση σου ,ίσως και να τα παράταγα , γιατί δεν είμαι συνηθισμένος σε τέτοια απαξίωση. Και θέλω να σου ζητήσω συγνώμη για τη σκληρότητα που έχουν δείξει οι Φιλανδοί πολιτικοί ηγέτες απέναντι στην Ελλάδα όσον αφορά τη διαχείριση που κάνετε στη κρίση .Δεν είναι ότι θεωρούν τους Έλληνες τεμπέληδες ή ανάξιους αλλά το γεγονός ότι τους θυμίζει παλιές δικές τους ιστορίες. Γιατί κάτι που δεν ξέρετε είναι ότι μέχρι τη δεκαετία του 70 ήμασταν μια φτωχή χώρα που πήρε μια γενναία απόφαση : να επενδύσει στη δημόσια παιδεία για να βγει από το τέλμα .Και μην νομίζετε ότι είχαμε πάντα αυτό το τέλειο ,όπως ακούγεται ,εκπαιδευτικό σύστημα .Οι μαθητές μας παλιά ήταν από τους χειρότερους στην Ευρώπη. Βλέπετε και εμείς ήμασταν κάποτε μια χρεωκοπημένη χώρα η οποία αναγκάστηκε να κάνει περικοπές. Στην Εκπαίδευση όμως κάναμε αυξήσεις γιατί ξέραμε ότι αυτή θα τραβούσε όλη τη χώρα έξω από το τούνελ.
Επίσης οφείλω να σου εξομολογηθώ κάτι :Μου είχε κακοφανεί η αντίδραση που έμαθα ότι είχαν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί απέναντι στη αξιολόγησή τους .Εμείς στη Φιλανδία την υποδεχόμαστε κάθε φορά με σεβασμό γιατί μας κάνει καλύτερους αφού έρχεται να καλύψει με επιμόρφωση τις τυχόν ελλείψεις ενός εκπαιδευτικού. Όμως με αυτά που έμαθα σήμερα για το τι έχετε υποστεί ,ως κλάδος, καταλαβαίνω τη δυσπιστία σας .Όταν έχετε ήδη απαξιωθεί ,η αξιολόγηση, έρχεται μάλλον ως το τελειωτικό χτύπημα . Πως μπορεί ,αλήθεια ,ακόμα και ένα διαμάντι να λάμψει αν δεν του ρίξεις πάνω του πολύ φως; Πόσο ,μάλλον , όταν αντί για φως του ρίχνεις λάσπη. »

Δημήτρης : «Τώρα Έρικ θα με ενδιέφερε να μου πεις για τη μαθητική ζωή στη Φιλανδία γιατί εδώ στη Ελλάδα η ζωή για τους μαθητές είναι Γολγοθάς. Στην ουσία συμμετέχουν σε δύο εκπαιδεύσεις : τη πρωινή και την απογευματινή .Με λίγα λόγια όλη μέρα τα ελληνόπουλα εκπαιδεύονται . Οι πιο πολλοί Έλληνες βλέπουν την εκπαίδευση μόνο σαν αναγκαίο κακό για μπούνε οι μαθητές στο πανεπιστήμιο και να αποκτήσουν διπλώματα . Και βέβαια πως μπορούμε να περιμένουμε από αυτά τα παιδιά όταν ενηλικιωθούν να έχουν διάθεση για εργασία όταν έχουν ήδη εξουθενωθεί πριν βγούνε στην παραγωγή και όταν δεν έχουν ουσιαστικά βιώσει τη παιδική τους ηλικία. Επίσης γιατί μας προβληματίζει το γεγονός ότι παρά τη τόση εκπαίδευση πατώνουν στις διεθνείς εξετάσεις ;Στην ουσία η απάντηση είναι προφανής: Ουκ εν τω πολλώ το ευ »

Έρικ : «Με στεναχωρούν αυτά που ακούω και λυπάμαι για τα ελληνόπουλα .Σε εμάς τα πράγματα κινούνται ,μάλλον ,σε αντίθετη κατεύθυνση .Στόχος μας είναι η αύξηση της ποιότητας και η ελάττωση της ποσότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Καταρχάς κάθε σχολείο στη Φινλανδία είναι πλήρως επαρκές σε εγκαταστάσεις .Υπάρχουν κλειστά γυμναστήρια, αμφιθέατρα, πισίνα, σύγχρονα εργαστήρια για τις θετικές επιστήμες, βιβλιοθήκες .Κάθε καθηγητής έχει την αίθουσά του η οποία είναι κατάλληλα διαμορφωμένη ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος το οποίο διδάσκει.. Υπάρχει επίσης εστιατόριο όπου τα παιδιά τρώνε μεσημεριανό φαγητό δωρεάν. Δίνεται μεγάλη έμφαση στη διδασκαλία της τέχνης και του πολιτισμού .Στόχος μας είναι η γενική παιδεία και εξύψωση του ατόμου πριν την μετέπειτα ειδίκευσή του στα Πανεπιστήμια. Κάθε καθηγητής διαμορφώνει μόνος του την ύλη και τις μεθόδους διδασκαλίας που θα ακολουθήσει .Η διδασκαλία γίνεται μέσα από διαδραστικές και βιωματικές μεθόδους ,μέσα από παιχνίδι και αποκαλυπτικές προσεγγίσεις. Τα παιδιά φεύγουν από το σχολείο έτοιμα χωρίς να χρειάζεται παραπάνω διάβασμα στο σπίτι .Οι τσάντες μένουν στο σχολείο .Το απόγευμα κάθε παιδί έχει την ελευθερία να χαρεί την παιδικότητά του και την ανεμελιά του. Η ψυχική υγεία των παιδιών απαιτεί να βιώνουν τη ζωή τους ως παιδιά και όχι ως σκληρά εργαζόμενοι όπως μου λες ότι είναι τα ελληνόπουλα. Επίσης δίνουμε μεγάλη σημασία στο να εμφυσήσουμε στους μαθητές μας την αγάπη για την μάθηση .Γι’ αυτό και τα παιδιά μας διαβάζουν πολλά λογοτεχνικά βιβλία μόνα τους .Πολύ σημαντικό είναι επίσης να βρει ο κάθε μαθητής τη κλίση του και να την κάνει αργότερα επάγγελμα που θα αγαπάει .Φυσικά καταλαβαίνεις δεν υπάρχουν σε εμάς καλά και κακά επαγγέλματα. Για να σου συνοψίσω όλα τα παραπάνω θα σου πω το εξής : αυτό που επιδιώκουμε είναι μια εκπαίδευση με κέφι και ουσία και νομίζω το έχουμε καταφέρει. Νομίζω το ότι η εθνική επέτειος της Φιλανδίας είναι η ‘’ημέρα του Πολιτισμού’’ εξηγεί πολύ καθαρά τα πιστεύω μας.»

Δημήτρης : «Θέλω να σου ευχηθώ , Έρικ ,καλή συνέχεια…. »

Έρικ : « Και εγώ ,Δημήτρη, καλό κουράγιο…. »

Δημήτρης Τσιριγώτης .Φυσικός

Παρασκευή 15 Μαρτίου 2013

ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΣΣΑΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΑΜΕΣΑ ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΑΠΕΙ ΣΕ ΚΙΝΗΜΑ

Τα παιδιά, οι μαθητές μας στα σχολειά είναι σε σύγχυση, αγριεμένα, έσκασε η φούσκα τόσων χρόνων .
Τόσα χρόνια το Δημόσιο Σχολείο συνδέθηκε αποκλειστικά με την Αγορά και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Οι γονείς, και οι καθηγητές που είχαν οικονομικό συμφέρον ή ακολουθούσαν την πεπατημένη, δασκαλεύανε τους νέους να στοχεύουν ΜΟΝΟ στην εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, και μάλιστα όχι για απόκτηση μόρφωσης, γνώσεων αλλά για να τακτοποιηθούν επαγγελματικά.
Εγκλήματα έχουν γίνει 20 χρόνια στο Δημόσιο σχολείο.Παιδιά που δεν το επιθυμούσαν μπαίναν σε σχολές που επέλεγαν οι γονείς τους και οι φροντιστηριάδες, ή το επέλεγαν τα ίδια κάτω απ΄τη στρεβλή καθοδήγηση για μια δουλειά φραγκάτη, εύκολη, με γκλάμ αλλά χωρίς πραγματικά να τους αρέσει.
Έγκλημα το σχολειό το συνδεδεμένο με την Αγορά.
Καταρχήν αποδομεί τον κύριο ρόλο του σχολείου που είναι να μάθει ο νέος άνθρωπος να συμβιώνει με το Άλλο, το Διαφορετικό, να είναι μέλος μιας ομάδας, της οποίας την σύνθεση δεν επέλεξε ο ίδιος, όπως άλλωστε είναι και η κοινωνία των ανθρώπων.
Η σύνδεση των σχολειών με την Αγορά, πέρα απ΄την απαξίωση μαθημάτων "άχρηστων" -έλα μωρε , τί να την κάνουμε την Ιστορία, το Δίκαιο,την Λογοτεχνία, την Κοινωνιολογία- είναι και επαγγελματικά έωλη,καθώς η ειδίκευση του σήμερα είναι το άχρηστο του αύριο.
Και φτάσαμε στο σήμερα.Ούτε τα πτυχία έχουν πια αξία, ούτε τίποτα.Αγρίεψαν τα παιδιά και αναρωτιούνται γιατί έρχονται στο σχολείο, αφού γι αυτά σχολείο είναι ο προθάλαμος των ΑΕΙ ή της δουλειάς, αλλά δουλειά δεν φαίνεται να υπάρχει για κανέναν.
Ρομαντικό αυτό που θα πω αλλά, νομίζω, έφτασε η ώρα το σχολείο να ξαναγίνει αυτό που πρέπει.
Ένα κομμάτι που να γεμίζει τη ζωή των νέων, να μιλά στην καρδιά και την ευαισθησία τους, να τους μιλά για Ποίηση και Ιστορία,τα μαγικά Μαθηματικά, την Βιολογία,τη Φυσική του σύμπαντος λιθάρι, να τους δίνει γενικές εγκύκλιες γνώσεις αλλά κυρίως να τους γεννά ερωτήματα και να τους δίνει κίνητρα από μόνοι τους να ψάξουν "να μάθουν και να πάθουν από τους σπουδαγμένους" , απ΄όπου μπορούν.
Μη μιλάτε στα παιδιά πια για τα Πανεπιστήμια ως προθαλάμους εξιέκιουτιβ μάνατζερς, ιατρών ή δικηγόρων, εμφυσείστε τους φίλοι συνάδελφοι, την ανάγκη και την αγωνία της Γνώσης και όχι της Πληροφορίας, και οδηγείστε τους στο μαγικό μονοπάτι του να διδάσκεις και να διδάσκεσαι από μόνος σου όλη σου τη Ζωή.
Τώρα, που το δημόσιο σχολείο κινδυνεύει να γίνει για λίγους με φράγκα ή να το ελέγχουν ναζί, τώρα πρέπει να προλάβουμε να σπείρουμε στα παιδιά το μικρόβιο της μαγείας της Γνώσης, της Έρευνας, της Αμφισβήτησης.
Μεγαλύτερη ευκαιρία δεν θα βρούμε .
Θα δώσουμε και νόημα στην ζωή των παιδιών που είναι απελπισμένα, παραιτημένα και εύκολη λεία στον κάθε τυχάρπαστο.
Είστε;
Γονείς και συνάδελφοι, είστε;

Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2013

Ζήτω το Μοντέρνο Σχολείο

Το ντοκιμαντέρ Viva la Escuela Moderna (Ζήτω το Μοντέρνο Σχολείο) περιγράφει τη ζωή και το έργο του ισπανού αναρχικού παιδαγωγού Φρανθίσκο Φερέρ υ Γκουάρδια (1859-1909), ιδρυτή του Μοντέρνου Σχολείου στη Βαρκελώνη στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο Φερέρ κατηγορήθηκε ως υποκινητής της λαϊκής εξέγερσης της λεγόμενης "Τραγικής Εβδομάδας" (Ιουλιο του 1909) και, παρά τις διεθνείς κινητοποίησεις, εκτελέστηκε.