Το σχολείο είναι νεκρό

Τά περισσότερα παιδιά τοΰ κόσμου δέν πάνε σχολείο. ’Απ’ αύτά πού πάνε, τά περισσότερα τό έγκαταλειπουν τό συντο­ μότερο δυνατό. Οί περισσότερες χώρες τοΰ κόσμου δέν έχουν άλλη δυνατότητα παρά νά προσφέρουν μιά έλάχιστη μόρφωση στα παιδιά τους, ένώ παντού τά έξοδα γιά τήν παιδεία αυξάνονται μέ γρηγορότερο ρυθμό άπ’ δ,τι οί σχολικές έγγραφές καί τό έθνικό εισόδημα. Τά σχολεία είναι γιά τόν περισσότερο κόσμο αότό πού 6 συγγρα φέας όνομάζει τά «καθιερωμένα στηρίγμα­ τα των προνομίων», καί τήν ίδια στιγμή δμως είναι τά κυριώτερα δργανα κοινω­ νικής κινητικότητας· Άλλα μέ τί αντάλλαγμα άπέναντι στήν αληθινή μάθηση, στήν άληθινή δημιουργία καί στήν άληθινή δημοκρατία; Καί μέ ποιό τελικό άντάλλαγμα γιά τις κοινωνίες πού διαιωνίζονται μ’ αύτό τόν τρόπο; Αύτό είναι τό φόντο, δπου στηρίζεται τό σημαντικό, έκτεταμένο καί διορατικό βιβλίο τοΰ Έβερετ Ρέϊμερ. Ή πιό έπείγουσα προτεραιότητα στό θέμα τής μόρ­φωσης, είναι νά ενδιαφερθοΰμε γιά τις δυνατές έναλλακτικές λύσεις στήν παιδεία, σχετικά μέ τό περιεχόμενο, τήν όργάνωση καί τή χρηματοδότησή της. Πάνω άπ’ όλα χρειαζόμαστε έπειγόντως έναλλακτι­κές άπόψεις πάνω στήν ίδια τήν παιδεία, στη φύση της καί στις δυνατές λειτουρ­ γίες της, στις κοινωνίες τοΰ μέλλοντος.

ΕΒΕΡΕΤ ΡΕΤΜΕΡ

Η Πειθαρχία στην Εκπαίδευση: Από το καρεκλάκι της σκέψης στην παρέλαση

«Γιατί είσαι όρθιος Βαγγέλη; Δεν είπε να μη σηκωθείτε; Τιμωρία στο καρεκλάκι τώρα!»

Πλησίαζε 10.00 το πρωί όταν ο μικρός κουράστηκε να περιμένει βιδωμένος στην καρέκλα του τη δασκάλα να επιστρέψει στην τάξη. Πάνε δύο ώρες που έλειπε, αφήνοντας 16 πεντάχρονα  με τη ρητή εντολή: «Φρόνιμα. Αναπνέετε μόνο!», όσο εκείνη διευθετούσε εκκρεμότητες του νηπιαγωγείου. Τα παιδιά αφέθηκαν δίχως παιχνίδια, χωρίς να επιτρέπεται να επικοινωνήσουν, να σηκωθούν ή να επιδοθούν στον παραμικρό θόρυβο. Βρέθηκα στο χώρο κάνοντας παράλληλη στήριξη σε παιδί με αναπτυξιακές διαταραχές.

Συνειδητοποιώ πως εγώ, η ενήλικη, η πλήρως εναρμονισμένη με τις κοινωνικές νόρμες και τις απαιτήσεις τήρησης κανόνων σε καθορισμένα πλαίσια, πιθανότατα να αποτύγχανα να μείνω καθιστή κοιτώντας στο άπειρο για 120 λεπτά. Κι αν θεωρείτε πως το σκηνικό αυτό δεν είναι συχνό φαινόμενο, κάνετε λάθος. Κι αν θεωρείτε πως το εν λόγω νηπιαγωγείο είναι δημόσιο (και συνεπώς πιο… χαλαρό), λαθεύετε ξανά.

Πέρα όμως από τις παράλογες απαιτήσεις, η ματαίωση των οποίων μπορεί να σε οδηγήσει τάχιστα στην τιμωρία, το βασικό ζήτημα συνίσταται στην ίδια τη σωφρονιστική μέθοδο. Η διάπραξη μιας μικρής αταξίας (ενός νηπιακού πλημμελήματος ας πούμε) σου εξασφαλίζει ένα χρονικό διάστημα –το οποίο ποικίλλει ανάλογα με την εκάστοτε διάθεση της νηπιαγωγού- στο «καρεκλάκι της σκέψης». Τοποθετημένο σε μία γωνία, σε απομονώνει από τη συμμορφωμένη ομάδα και σε καλεί «να σκεφτείς τι έκανες».

Βέβαια, επειδή η πλειονότητα των επισκέψεων στο καρεκλάκι προέρχεται από ηλιθιώδεις λόγους (άφησες δύο μπουκιές φαγητού, γέλασες με τη γκριμάτσα συμμαθητή κ.λπ.), στοιχηματίζω ότι το μόνο που σκέφτονται τα παιδιά στο χρόνο που τους δίνεται είναι η μεγάλη αδικία εις βάρος τους, ενώ φαντασιώνονται αηδιαστικά αυτιά γαϊδάρου στο κεφάλι της δασκάλας. Η πραγματική τραγωδία όμως –στην οποία μάλιστα δε χωρούν αστεϊσμοί- είναι οι συνέπειες που ακολουθούν όταν η συμπεριφορά σου κρίνεται κακή, και όχι απλώς ανάρμοστη.

Εάν αντιμιλήσεις στη δασκάλα, αν αρνηθείς να συμμετάσχεις σε δραστηριότητα, αν εκδηλώσεις ένα επεισόδιο θυμού… Τότε ακολουθεί η «μεγάλη καρέκλα».

Καρεκλάκι κατ’ουσίαν που χρησιμοποιούμε για τα βρέφη, η μεγάλη καρέκλα υποδέχεται το νήπιο και κλείνει˙ δηλαδή κλειδώνει με τρόπο που ακινητοποιεί το παιδί, το οποίο ας σημειωθεί ότι σχεδόν ποτέ δεν μπαίνει αδιαμαρτύρητα εκεί μέσα. Σα να μη φτάνει ο φυσικός περιορισμός, η δασκάλα προτρέπει τους συμμαθητές να αποδοκιμάσουν τον αντιφρονούντα. «Είσαι μωρό, είσαι μικρός, κοίτα πού κάθεσαι, μωρό!» Χλεύη, κοροϊδία και περιφρόνηση για εκείνον που απέτυχε να συμμορφωθεί, με εμένα στη γωνία να εξηγώ ψιθυριστά στο αυτιστικό παιδί μου γιατί δεν πρέπει να συμμετέχει στις αποδοκιμασίες.

Κάθε φορά αναρωτιέμαι: τι ακριβώς ενισχύεται εκείνη τη στιγμή; Ποιες μορφές δράσης θεμελιώνονται; Και τι μοτίβα αλληλεπίδρασης καλούμε τα παιδιά να υιοθετήσουν, διαμορφώνοντας κοινωνική συμπεριφορά –απέναντι στην εξουσία και στην ομάδα;

Η εύκολη λύση θα ήταν να κατηγορηθούν οι νηπιαγωγοί. Οι νηπιαγωγοί που αδιαφορούν, που δεν εργάζονται με ζήλο, που εκτελούν τα καθήκοντά τους διεκπεραιωτικά. Κάτι τέτοιο όμως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Εργαζόμενες σε υπερπλήρη τμήματα, αναλαμβάνουν επιπλέον καθήκοντα γραμματείας λόγω περικοπών προσωπικού, πληρώνονται πενιχρά και ποτέ δε διδάχτηκαν οι ίδιες πώς η διδασκαλία είναι κατά βάση διασκέδαση. Δεν μπορείς να ζητήσεις ευθύνες από ανθρώπους που δεν εκτέθηκαν ποτέ στις κατάλληλες συνθήκες μεταλαμπάδευσης της γνώσης. Πόσο μάλλον όταν ολοένα και περισσότερο διαφαίνεται ότι η διαστρέβλωση των εκπαιδευτικών πρακτικών –διαστρέβλωση που ξεκινά τόσο νωρίς, όσο και η νηπιακή ηλικία- διόλου τυχαία δεν είναι. Είναι σκόπιμος ο τρόπος που η διδαχή εκτροχιάστηκε σε πειθαρχία.

Γιατί, αν αφήναμε τα παιδιά να αναλάβουν πρωτοβουλίες και τίποτα φοβερά κακό δε συνέβαινε, πώς θα τα τρομοκρατούσαμε έπειτα για την επιτακτική ανάγκη να μας ακούνε;

Τι θα γινόταν αν τους επιτρέπαμε να αγκαλιάσουν τη φιλοπεριέργεια τους αντί να την καταπνίξουν κάτω από ένα συρφετό κανόνων;

Να έρθουν σε επαφή με τις θετικά ενισχυτικές συνέπειες της μάθησης˙ με τη χαρά που σου προσφέρει ένα διήγημα όταν κανείς δε σε απειλεί προκειμένου να διαβάσεις.

Εάν δεν φοβούνταν να απαντήσουν λάθος,  αν ρωτούσαν ξανά και ξανά, αν δοκίμαζαν τις εναλλακτικές τους και όποτε οι συνθήκες δεν επαρκούσαν ώστε να περνούν όμορφα, τολμούσαν να ζητήσουν κάτι άλλο. Κάτι καλύτερο. Ίσως τότε όμως να διαμορφώναμε άτομα με αυτοπεποίθηση και αυτοαποτελεσματικότητα, άτομα που δε θα ήταν μαθημένα να συμβιβάζονται και θα ακολουθούσαν πορείες και μονοπάτια με πάθος, όχι με συγκατάβαση.

Ερευνητικές φύσεις που δε θα βολεύονταν πίσω από εξηγήσεις που καταρρέουν σα σαθρά οικοδομήματα. Θα ερχόμασταν αντιμέτωποι με πολίτες συνηθισμένους να απαιτούν, να διεκδικούν. Θα ενθαρρύναμε την αλληλεγγύη, όχι τον κοινωνικό αυτοματισμό.

Ο ασφαλέστερος δρόμος για τη διατήρηση της καθεστηκυίας τάξης είναι να φοβίζεις τον κόσμο. Να τον κάνεις να αισθάνεται ανεπαρκής. Να περιβάλλεις τον θεμελιωδέστερο θεσμό, την εκπαίδευση, με έναν μανδύα μη-αποτελεσματικότητας, εκτός και εάν ακολουθηθούν συγκεκριμένες στρατηγικές αποφυγής της τιμωρίας: παπαγαλίστε.

Μην προσπαθήσετε να αναπαράγετε καινοτόμα γνώση, θα εκτεθείτε˙ κόψτε και ράψτε την ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία. Μη ρωτάς αν δε γνωρίζεις, θα αποκαλυφθεί η άγνοιά σου. Και θυμήσου: στη γωνία σε περιμένει το καρεκλάκι της σκέψης.

Αν ανοίγαμε τα μάτια των παιδιών, θα υπήρχε ο κίνδυνος να καταλάβουν. Να καταλάβουν τι έχουν σε αντιδιαστολή με τι θα έπρεπε να έχουν. Θα μάθαιναν να σκέφτονται αντί να αναπαράγουν, θα έθεταν ερωτήματα άβολα. Δε θα παπαγάλιζαν Αίσωπο˙ ύστερα δε θα παπαγάλιζαν Ιστορία και –αλίμονο!- στο τέλος δε θα παπαγάλιζαν ειδήσεις των 20.00.

Ίσως να προβληματίζονταν σχετικά με το γιατί ένα κράτος που καταδικάζει τη βία από όπου κι αν προέρχεται, διατηρεί εθνικές επετείους που όλες εξυμνούν γεγονότα βίαια. Μπορεί και να αρνούνταν να παρελάσουν σα πειθαρχημένα στρατιωτάκια εις μνήμην της (καλής;) βίας αυτής, αν συνειδητοποιούσαν πως το μιλιταριστικό βάδην παραπέμπει σε μέρες που κανείς δε θέλει να θυμάται.

Η αίγλη της αυθεντίας της εξουσίας θα ξέφτιζε απέναντι σε ανθρώπους που θα ασκούσαν συστηματικά κριτική. Μα τότε, ω τρισαλί, θα αναδυόταν ο πιο μύχιος φόβος όλως: η αποσταθεροποίηση του Συστήματός τους.

Σκέφτομαι μία από αυτές τις μέρες να μιλήσω στα πεντάχρονα για την κινηματική δύναμη του λαού.

Έχω την αίσθηση ότι θα κατανοήσουν την ανατροπή γρηγορότερα από την υπόλοιπη κοινωνία. Πιθανολογώ πως θα χτίσουν ένα φρούριο με τουβλάκια γύρω από τις καρέκλες και θα τις περιχύσουν με ζεστή σοκολάτα ώστε να μην μπορεί κανείς να καθίσει χωρίς να λερωθεί.

Τις Τετάρτες, θα ζητήσουν η απαίσια ψαρόσουπα να γίνει παστίτσιο. Και το σημαντικότερο; Θα έχουν στο τέλος συνειδητοποιήσει πως ό,τι κατάφεραν είναι νίκη δική τους. Συλλογική και αλληλέγγυη νίκη απέναντι στη δικτατορία της καρέκλας της (μη) σκέψης.

Πηγή: toportal.gr

Εκδήλωση: Worldschooling (η οικουμενική εκπαίδευση): Παιδεία στα ανθρώπινα μέτρα – Εξωσχολισμός και φυσική μάθηση

Το “σχολείο” του δρόμου και η οικουμενική εκπαίδευση

Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2017, 18.00-21.00,

Impact Hub Athens, Καραΐσκάκη 28, Αθήνα

Είναι η εκπαίδευση δεδομένη ή μια δυναμική διαδικασία που διαρκεί σε όλη μας τη ζωή; Ποια είναι τα προσόντα και οι ιδιαίτερες ποιότητες που ευνοούνται από μια τέτοια φυσική και ολιστική προσέγγιση της μάθησης;

Με ποιο τρόπο μαθαίνουν καλύτερα τα παιδιά; Είναι η αυτοκατευθυνόμενη, μη-παρεμβατική, αυτοκινούμενη και ελεύθερη μαθησιακή διαδικασία ένας εφικτός τρόπος να αντιληφθούμε και να κατανοήσουμε την πολυπλοκότητα του κόσμου; Πως επηρεάζεται αυτή η διαδικασία από την σύγχρονη προηγμένη τεχνολογία;

Είναι το ταξίδι και η περιπλάνηση μια πρόσφορη μέθοδος ανακάλυψης και εξερεύνησης του κόσμου μας και κατάκτησης της γνώσης μέσω του βιώματος; Τι ρόλο παίζει η επαφή με την φύση σε όλη την μαθησιακή διαδικασία;

Τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε στην έννοια του unschooling (εξωσχολισμού); Μπορεί να υπάρχει εκπαίδευση δίχως τα σχολεία; μπορεί να υπάρξει ουσιαστική μάθηση μέσα στο σχολείο; Είναι δυνατή η φυσιολογική ανάπτυξη και εξέλιξη του ανθρώπου, εκτός αναλυτικών προγραμμάτων, δεδομένης ύλης και αξιολόγησης;

Σε όλα αυτά και ακόμη περισσότερα καλούμαστε να συζητήσουμε με αφορμή αυτήν την ομιλία.

“Worldschooling” σημαίνει μαθαίνω από και εντός της οικουμένης. Δίνει αξία στην πραγματική ζωή, στις διαφορετικές εμπειρίες που αποτελούν πρόκληση για τις απόψεις μας, διευρύνει την προοπτική μας και μας εμπλουτίζει ως ανθρώπους. Είναι μια εκπαίδευση που εκτιμά το βίωμα πάνω απ’ όλα.Είναι μια διαδικασία που δίνει προτεραιότητα στην παιδεία της εξέλιξης, της παγκόσμιας γνώσης και σε θέματα όπως η κοινωνική δικαιοσύνη, το περιβάλλον, η φτώχεια και η ανάπτυξη. Είναι ένας τρόπος θέασης του κόσμου που προκαλεί συχνά τους παγιωμένους τρόπους μάθησης που είναι ευρωκεντρικοί, εγωκεντρικοί, εκπορευόμενοι από τη λευκή φυλή και στιγματισμένοι από την αποικιοκρατία.

Το θέμα είναι, επίσης, πως σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους και προτεραιότητες στο worldschooling εξαρτάται από το πού στον κόσμο συμβαίνει, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά

ομιλητές: Lainie Liberti και Miro Siegel

Διοργάνωση:
Βιομόνοια
Ηλιόσποροι
μπλογκ “Δημοκρατικά Σχολεία”

Δηλώστε τη συμμετοχή σας εδώ μέσω Facebook.

Αναρωτηθείτε

Η Simone Haenen, μέλος της ομάδας των œ Operation Education, ήταν μία από τους ομιλητές στο Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Δημοκρατία το 2016. Διαβάστε παρακάτω την εξαιρετική της ομιλία, που αναδημοσιεύουμε.



Θέστε στον εαυτό σας το ακόλουθο ερώτημα:

Ακολουθείτε στην πράξη αυτό που κηρύττετε; Έχετε ιδέες για τη δημοκρατία, την ισότητα και την εκπαίδευση. Αλλά τι είναι δημοκρατία; Ποιος είναι ο σκοπός της δημοκρατίας; Βλέπουμε συχνά τη δημοκρατία ως ένα εγχώριο ζήτημα. Αλλά πόσοι από εσάς εφαρμόζετε πραγματικά τη δημοκρατία και τις δημοκρατικές αξίες στην καθημερινοτητά σας;

Στο σπίτι, στον εαυτό σας ή με τα παιδιά σας, στο περιβάλλον εργασίας σας; Εφαρμόζοντας και ασκώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και των παιδιών, όπως το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, το δικαίωμα της ελεύθερης κίνησης, ελευθερία του λόγου, ελευθερία να αμφισβητούν την εξουσία, ελευθερία της αλληλεπίδρασης και του συνεταιρίζεσθαι, ελευθερία δράσης - συμμετοχής σε οποιαδήποτε δραστηριότητα ή εγχείρημα που θα επιλέξετε , με βάση το εσωτερικό κίνητρό σας, όχι επειδή επιβάλλεται από κάποιον βασίζόμενο στην κρίση του για το «τι αξίζετε»;

Ως ανθρώπινο ον, έχετε έναν άπειρο αριθμό ρόλων που μπορείτε να παίξετε στη ζωή σας και έναν άπειρο αριθμό δεξιοτήτων που μπορούν να αναπτυχθούν. Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και η φύση αποδεικνύει ότι η βιοποικιλότητα είναι πολύ σημαντική. Γιατί, λοιπόν, η κοινωνία μας χτίστηκε πάνω στα θεμέλια του μέσου όρου; Ένα πρόσφατο βιβλίο του Todd Rose από το Χάρβαρντ, αποδεικνύει επιστημονικά ότι κανείς δεν είναι στον μέσο όρο. Ούτε εσείς, ούτε τα παιδιά σας, ούτε οι γονείς σας - ο μέσος άνθρωπος δεν υπάρχει.

Στα σχολεία τώρα σχεδιάζουμε την εκπαίδευση σύμφωνα με το μέσο όρο των διαστάσεων της μάθησης. Έχουμε περιορίσει το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών και διδάσκουμε στα παιδιά να δίνουν τη σωστή απάντηση. Και το σχολείο είναι πολύ ανταγωνιστικό - η επίτευξη ιδανικών στόχων και η αριστεία ανταμείβονται στην κοινωνία μας. Αλλά τι είναι «η αριστεία»; Πιστεύω ότι περιορίζουμε τους εαυτούς μας ως κοινωνία, περιορίζοντας και την ανάπτυξη των παιδιών με αυτόν τον τρόπο. Υπάρχει τόσο πολύ δυναμικό σε κάθε άτομο - μια ποικιλομορφία ταλέντων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Τόσες πολλές λύσεις στα προβλήματά μας.

Πώς μπορούμε να περιμένουμε τα παιδιά να εξελιχθούν στους ανθρώπους που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, αν τα δικαιώματα των παιδιών δεν ικανοποιούνται πάντα και η φωνή ενός παιδιού δεν ακούγεται σχεδόν ποτέ; Για σχεδόν 15 χρόνια, ταξινομούμε τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία, τους υπαγορεύουμε τι να κάνουν, πού, πότε και πώς, τι να μάθουν για να είναι άριστα.

Αναρωτηθείτε γιατί πάμε στο σχολείο.

Μα γιατί? Γιατί πάμε στο σχολείο; Γιατί έχουμε τάξεις; Γιατί ταξινόμηση με βάση την ηλικία; Γιατί έχουμε ένα σχολικό κτίριο; Γιατί καλοκαιρινές διακοπές διαρκείας; Γιατί υπάρχει αναλυτικό πρόγραμμα; Γιατί θα πρέπει να κάθεσαι ακίνητος/η; Γιατί θα πρέπει να είσαι ήσυχος/η; Γιατί θα πρέπει να σηκώσεις το χέρι σου για να κάνεις μια ερώτηση; Γιατί υπάρχουν τόσα πολλά "πρέπει να" και τόσα λίγα "θα θέλατε να";

Γιατί υπάρχουην τόσοι πολλοί κανόνες; Γιατί τα παιδιά δεν έχουν λόγο για τους κανόνες; Γιατί τα παιδιά δεν αισθάνονται οτι λαμβάνονται σοβαρά υπόψη; Γιατί υπάρχουν διαγωνίσματα; Γιατί η επιτυχία σε ένα διαγωνισμα ισοδυναμεί με κατοχή της γνώσης; Γιατί έχουμε κατ'οίκον εργασία; Γιατί το να κάνουμε λάθη θεωρείται κάτι κακό; Γιατί υπάρχει τόσος ενδοσχολικός εκφοβισμός; Γιατί το το 5% των παιδιών κάτω των 21 ετών (200.000 παιδιά) βρίσκονται σε φαρμακευτική αγωγή, μόνο στην Ολλανδία;

Γιατί τόσο πολλά παιδιά εγκαταλείπουν; Γιατί η εργασία του νου αποτιμάται περισσότερο από τη χειρονακτική εργασία; Γιατί ξεχωρίζουμε το δημοτικό σχολείο από το λύκειο, από το κολέγιο ή το πανεπιστήμιο; Γιατί πρέπει να κάνετε επιλογές για το μέλλον σας τόσο νωρίς; Γιατί μαθαίνουμε καθ΄'ολη τη διάρκεια της σχολικής μας καριέρας να κάνουμε ακριβώς ότι μας λένε και όμως, όταν βρεθούμε σε εργασιακό περιβαλλον, θα πρέπει να διαφέρουμε; Γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι "καίγονται"; Γιατί τόσοι πολλοί δάσκαλοι χάνουν το πάθος τους; Γιατί, αν πετύχετε στο σχολείο, δεν ισχύει κατ 'ανάγκην οτι πετυχαίνετε στη ζωή; Γιατί, σε μια συμμετοχική κοινωνία, έχετε τόσο μικρή συμμετοχή σε όσα αφορούν τη μάθηση σας και το περιβάλλον διαβίωσης; Και το μεγαλύτερο ερώτημα όλων: ποιος είναι ο σκοπός της εκπαίδευσης;

Τι κάνουμε σε αυτή τη ζωή;

Τα παιδιά που γεννιούνται τώρα έχουν ένα προσδόκιμο ζωής 100 χρόνια. Ο κόσμος των πρόσφατων γενεών αλλάζει - έχουμε λιγότερη εργασιακή ασφάλεια, τα διπλώματα έχουν μικρότερη αξία. Όλο και περισσότερα πράγματα εξυπηρετούνται από την τεχνολογία και τα ρομπότ. Η γνώση είναι παντού και είναι διαθέσιμη με το πάτημα ενός κουμπιού. Η υγειονομική περίθαλψη και οι κυβερνήσεις αλλάζουν. Έχουμε ένα μεγάλο πρόβλημα με τη ρύπανση και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε το περιβάλλον. Πλέον υπάρχει μεγάλη ένταση στον κόσμο, λόγω της ανισότητας, της μετανάστευσης, τις διαμάχες για την εξουσία σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο. Σταδιακά ξυπνήάμε από το όνειρο μας, οτι θα μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε επιθυμούμε. Αρχίζουμε να βλέπουμε ότι εμείς καταστρέφουμε τον πλανήτη μας. Ότι πρέπει να αλλάξουμε δραστικά. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για μας, στην ανθρώπινη ιστορία. Χρειαζόμαστε τις επόμενες γενιές να αγκαλιάσουν αυτή την αλλαγή. Έτσι, σε αυτό το νέο κόσμο, ποιος είναι ο σκοπός της εκπαίδευσης;

Τι μπορούμε να δώσουμε ο ένας στον άλλον;

Πώς μπορούμε να ζούμε μαζί; Ποιά μορφή θα θέλαμε να έχουν οι κοινότητές μας; Γιατί να μην έχουμε ένα συνεργατικό σχολείο αντί για ένα ανταγωνιστικό; Γιατί να μην υποστηρίζουν τη βιοποικιλότητα; Γιατί να μην διευκολύνουμε τους νέους να αναλάβουν την ευθύνη για τον εαυτό τους, την κοινότητά τους και το περιβάλλον τους; Γιατί να μην έχουν ένα σχολείο που είναι ενσάρκωση της δημοκρατίας, αντί της διδασκαλίας της δημοκρατίας σε ένα αυταρχικό περιβάλλον; Κάθε ανθρώπινο ον είναι σημαντικό και έχει αξία. Η ιΙσότητα στην κοινωνία ξεκινά με την ισότητα στην εκπαίδευση.

Ποια είναι το ερώτημά σας;

Είμαστε όλοι φορείς λήψης αποφάσεων, όταν πρόκειται για την εκπαίδευση. Αλλά εμείς - οι γονείς, δάσκαλοι, οι διευθυντές των σχολείων, οι μαθητές, οι πολιτικοί, οι επιχειρηματίες, κλπ - επιλέγουμε τρόπους εκπαίδευσης από συνήθεια. Τι θα συμβεί αν οι άνθρωποι κάνουν πιο συνειδητές επιλογές, υπολογίζοντας όλα αυτά τα "γιατί" και και τις σκέψεις σχετικά με το σκοπό της εκπαίδευσης; Θέτοντας ερωτήματα είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να ξεκινήσουμε ένα διάλογο. Έμαθα πως να γίνω ενεργός πολίτης, βιώνοντας καθημερινά την πραγματική και πλήρη δημοκρατία στο σχολείο μου. Η δημοκρατική παιδεία με δίδαξε πως να μαθαίνω και να συνεργάζομαι με ανθρώπους όλων των ηλικιών, των πολιτισμών και των υποβάθρων, και να τους αντιμετωπίζω ως ίσους. Τώρα ξέρω πόσο πολύτιμο είναι να έχουμε τα θεμελιώδη δικαιώματα. Τα υπερασπίζομαι για να οικοδομήσουμε μια πιο δημοκρατική, διάφανη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία - με το να συμμετέχω στο δημοτικό συμβούλιο με τον ακτιβισμό για την εκπαίδευση.

Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε ολόκληρη την ομιλία μου « Η ισότητα στην κοινωνία ξεκινά με την ισότητα στην εκπαίδευση», στο Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Δημοκρατία το 2016.\

Τα σχολεία του μέλλοντος θα είναι "διάφανα” !

Τα σχολεία του μέλλοντος θα είναι ανοιχτά στη φυσική διαδικασία της μάθησης και της αυτομόρφωσης. Θα είναι κοιτίδες πολιτισμού, ανοχής στη διαφορετικότητα, συνεργατικότητας και αλληλεγγύης. Θα είναι η “παιδική χαρά” που δεν παύεται στην ενηλικίωση αλλά συνεχίζεται μετασχηματιζόμενη στο διηνεκές, σε δημιουργική ενέργεια αλληλεπίδρασης με τον κόσμο μας.

Η σχολική οικογένεια θα περιλαμβάνει παιδιά, γονεις και παδαγωγούς δίχως κατηγοριοποιήσεις και διαχωρισμούς, αλλά με διακριτές αυτοκατευθυνόμενες δράσεις, που θα συντελούν στην ολιστική θέαση του κόσμου των παιδιών και των ενηλίκων σε μια ενοποιητική αλληλουποστήριξη έκφρασης των συναισθημάτων. Η τέχνη και το παιχνίδι θα είναι οι δομικές ύλες της μάθησης και της αυτογνωσίας. Τα “λάφυρα” της γνώσης θα μοιράζονται από κοινού (με αλληλοδιδασκαλία;), σε όλους τους κοινωνούντες, σε μια κοινότητα πολυσυλλεκτική και δυναμική ταυτόχρονα.

Τα σχολεία του μέλλοντος δεν θα είναι ‘σχολεία” αλλά εξελισσόμενες καταστάσεις σχόλης και ψυχαγωγίας...